De oktoberverrassing
Nixon was bezorgd op de avond van 22 oktober 1968. Hij was
de herfstcampagne ingegaan met een stevige voorsprong op vice president Hubert
Humphrey, maar de peilingen lieten zien, dat ze elkaar naderden nu
Democratische arbeiders terugkeerden naar hun partij en Johnsons inspanningen
om een vrede te onderhandelen in Parijs veel aandacht kregen in de pers. Nixon
geloofde dat hij zou gaan winnen, tenzij een belangrijke resultaat in Parijs de
situatie totaal zou veranderen. Daarom besloot hij via via de leider van
Zuid-Vietnam Nguyen Van Thieu aan te sporen zich tegen de vredesvoorstellen te
verzetten. Johnson en Humphrey hadden zijn instemming met een vredesregeling nodig.
Nixon suggereerde Van Thieu dat, wanneer hij president zou zijn, er een betere
regeling uit zou komen.
Hoe doe je dat?
Bob Haldeman, 42, was Nixons campaign chief of staff. In oktober
1968 hadden de twee mannen intensief contact over wat bekend zou worden als
‘the Chennault Affair’. Nixon gaf Haldeman de opdracht: vind manier om Johnsons plannen voor
constructieve vredesbesprekingen te saboteren. Dat lukte de laatste en de
Chennault Affair, genoemd naar Anna Chennault, een belangrijke Republikeinse
dame en gelddonor, die fungeerde als geheim contactpersoon met de
Zuid-Vietnamese regering, heeft tientallen jaren velen geïntrigeerd. De
Amerikaanse regering luisterde zijn Zuid-Vietnamese bondgenoot af en hoorde
Anna zeggen: ”Hold on, we are gonna win”, maar aarzelde het bekend te maken,
want men had geen hard bewijs dat Nixon hier achterzat. Nixon heeft het altijd
ontkend en zijn advocaten weigerden inzage in de campagnearchieven van 1968.
Wie wat bewaart, heeft wat
Toen kort na 2007 de Nixon Presidential Library Haldemans aantekeningen
vrijgaf voor het publiek, kwam een journlist vier relevante pagina’s tegen. Richard
Nixons telefoontjes kwamen regelmatig tijdens de campagne van 1968 bij Haldeman
binnen en deze maakte nauwkeurige aantekeningen. “Keep Anna Chennault working
on SVN,” schreef Haldeman, terwijl hij Nixon aan de lijn had. “Ze zouden
Johnsons initiatief de vernieling in laten draaien”, zei Nixon.
Impeachment
Een voordeel van de huidige hoofdbewoner van het Witte Huis
is, dat hij het makkelijk maakt zijn uitlatingen, opvattingen of plannen terug
te vinden. Hij is niet weg te slaan van Twitter en ook op persconferenties
maakt hij van zijn hart geen moordkuil. Natuurlijk is het lelijk om een buitenlandse
leider te vragen onderzoek te doen naar kwalijke activiteiten van een mogelijke
tegenstander. Daarmee is niet gezegd dat vorige presidenten dat niet ook, maar
op een wat discretere wijze deden. Is het erg genoeg om daarvoor ‘geimpeached’ te
worden? Valt het onder de ‘high crimes and misdemeanors’ waar de grondwet over
spreekt in artikel 1, lid 3? En trouwens, hoe ‘high’ is high’? Is de drempel de
laatste jaren al niet flink verlaagd?